Informacje o Gminie Cegłów

Położenie, przyroda

Gmina Cegłów to zielone serce powiatu mińskiego. Jest to jedno z najbardziej urokliwych miejsc na wschodnim Mazowszu. Przez teren Gminy biegnie linia kolejowa Warszawa -Terespol, z dwoma przystankami: w Cegłowie i Mieni. Trzy kilometry od północnych granic gminy można wjechać na węzeł komunikacyjny, który jest częścią nowobudowanej autostrady łączącej Berlin i Moskwę. Położenie i sprawnie działający transport kolejowo-autobusowy sprawia, że gmina jest dobrze skomunikowana, a mieszkańcy mogą bez problemów dojeżdżać do pracy w Warszawie oddalonej ok. 50 km, w Mińsku Mazowieckim (13 km) czy Siedlcach (44 km).

Gmina Cegłów chlubi się mianem ,,Zielonej Gminy" ze względu na duże zalesienie, sięgające 35% całego obszaru. Większość jej terenów leży w obszarze Mińskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu, którego jednym z elementów jest malownicza pradolina rzeki Mieni - dopływu Świdra. W lasach mieńskich znajduje się rezerwat ,,Jedlina" o pow. 70 ha, chroniący największy zwarty obszar jodły na północ od Gór Świętokrzyskich. To wspaniałe leśne uroczysko zaliczane jest do obszarów o regionalnej randze przyrodniczej. Czyste powietrze, przepojone żywiczną wonią lasów tworzy mikroklimat o leczniczych właściwościach, dlatego Cegłów i okolice są doskonałym miejscem do wypoczynku. Dzięki dobrze urządzonej infrastrukturze, wytyczonym szlakom i ścieżkom edukacyjnym, kompleks lasów mieńskich wykorzystywany jest do uprawiania turystyki pieszej i rowerowej.

Komunikacja

Ogromne znaczenie ma przechodząca przez wsie Cegłów i Mienia magistrala kolejowa Warszawa - Terespol, oddana do użytku w 1866 r. Niewielka odległość od Warszawy w połączeniu z możliwością dobrego i szybkiego dojazdu do niej, w krótkim czasie, ze zdegradowanego" miasta Cegłów uczyniły prawdziwą wieś kolejarską. Ale Cegłów nie tylko koleją stoi, bowiem tędy właśnie biegnie ważna droga powiatowa Mińsk Mazowiecki - Mrozy. Zaś jadąc zaledwie 5 km na północ, dotrzemy do trasy E30 Warszawa - Brześć, jednej z istotniejszych dróg o znaczeniu międzynarodowym.

Historia, zabytki

Cegłów, który jest głównym ośrodkiem administracyjnym gminy, swoją historią sięga XVI wieku. W XVII w. był ważnym ośrodkiem rzemieślniczym i targowym, a jego rozwojowi sprzyjały przecinające się dwa trakty handlowe. Rozwój społeczno-gospodarczy zahamowany jednak został na skutek wojen toczonych na ziemiach polskich w drugiej połowie XVII i na początku XVIII wieku. W 1621 przywilejem Zygmunta III Wazy Cegłów otrzymał prawa miejskie. Herbem miasta była pieczęć kapituły warszawskiej, czyli głowa św. Jana na misie na tle siedmiu kłosów. W 1991 roku Rada Gminy wróciła do tego historycznego herbu przyjmując go jako herb Gminy Cegłów.
Mimo podejmowania różnych prób gospodarczego ratowania miasta nieuchronnie chylił ono ku upadkowi, który przyspieszyła utrata przez Polskę niepodległości. Ostateczne prawa miejskie Cegłów, podobnie jak wiele okolicznych miasteczek, utracił w 1869 roku na mocy ukazu carskiego po upadku powstania styczniowego. W 1870 roku formalnie został gminą, składającą się wówczas z okolicznych wiosek i posiadłości dworskich.
Znaczącym wydarzeniem, mającym wpływ na późniejszy rozwój Cegłowa, było przeprowadzenie przez jego obszar linii kolejowej z Warszawy do Terespola w latach 1865-1867. Zaczęły osiedlać się tu wówczas nowe rodziny, w tym dużo rodzin kolejarskich z Warszawy. Wielu miejscowych gospodarzy natomiast znalazło zatrudnienie na kolei, dając początek nowej miejscowej tradycji zawodowej.
Na początku XX wieku Cegłów stał się dużym ośrodkiem powstającego wówczas ruchu religijnego mariawitów.
Największą pamiątką cegłowskiej świetności jest murowana fara wzniesiona w stylu gotyku mazowieckiego w XVI w., z unikatowym ołtarzem: tryptykiem dłuta Lazarusa - ucznia Wita Stwosza, z 1510 r. Ponadto w kościele znajduje się wiele zabytkowych elementów wyposażenia z XVIII i XIX w., a na terenie przykościelnym wolnostojąca XVIII-wieczna dzwonnica. Do ciekawych turystycznie obiektów należą także neogotycki kościół mariawicki z 1906 r., budynek sierocińca z charakterystycznym emblematem pelikana oraz młyn motorowy z początku XX w.

Na terenie gminy podziwiać można także Dom Pomocy Społecznej w Mieni, mieszczący się w zabytkowym budynku szpitala z 1809 r. W Kiczkach znajduje się XVIII-wieczny kościół-zabytek architektury drewnianej, jeden z niewielu zachowanych w dobrym stanie zabytków tej klasy. Kościół zbudowany jest nad malowniczym stawem, którego spiętrzone wody zasilały dawniej koło wodne młyna - dziś będącego zabytkowym przykładem budownictwa przemysłowego.

Gmina dziś

Istotne znaczenie dla rozwoju gminy mają: położenie, infrastruktura techniczna, edukacja i kultura, aktywność społeczna oraz walory turystyczno-przyrodnicze. Wszystko to sprawia, że Cegłów jest miejscem przyjaznym, atrakcyjnym do zamieszkania i coraz częściej wybieranym przez pracujących w miastach i jednocześnie ceniących sobie ciszę po powrocie z pracy. Do takich właśnie osób skierowana jest najnowsza miejscowa inwestycja: Osiedle Miasteczko Cegłów - zespół nowoczesnych bloków mieszkalnych, cieszących się dużym zainteresowaniem młodych rodzin. Wizytówką gminy jest rozbudowana Gminna Biblioteka Publiczna - Kulturoteka, nowo otwarte Centrum Zrównoważonego Rozwoju i Ochrony Przyrody z siedzibą OSP oraz nowoczesna Hala Sportowo - Widowiskowa, która daje różnorodne możliwości krzewienia kultury fizycznej i duchowej wśród mieszkańców.

Gmina Cegłów może także pochwalić się licznymi eko inwestycjami, które poprawiają jakość życia mieszkańców. Należą do nich m.in. zmodernizowana oczyszczalnia ścieków, kanalizacja sanitarna w miejscowości gminnej oraz przyległych wsiach: Rudnik, Pelczanka, Wiciejów i Mienia, termomodernizacje budynków użyteczności publicznej, gazyfikacja. Coraz większy nacisk kładziony jest też na zagospodarowanie przestrzeni publicznej w gminie i samym Cegłowic. Dla rodzinnego i aktywnego spędzenia czasu - obok ścieżek edukacyjnych i rowerowych w mieńskich lasach przeznaczone są siłownie plenerowe i place zabaw we wsiach gminnych oraz cegłowskiej bibliotece i Zespole Szkolnym, park edukacyjny „Pięć zmysłów małego odkrywcy" czy hala sportowa wraz z boiskiem Orlik", pełnowymiarowym boiskiem piłkarskim oraz kortem tenisowym. Organizowane są cykliczne imprezy sportowe o zasięgu regionalnym, np. Turnieje Piłki Nożnej, Tenisa Stołowego, Bieg Niepodległości czy Majówka z Biegami. Gmina, wspólnie z miejscową Kulturoteką, inicjuje i wspiera także aktywność kulturalną mieszkańców. Organizowane są cykliczne i okolicznościowe imprezy dla całej społeczności gminnej, koncerty, wystawy, spotkania ze znanymi i ciekawymi ludźmi. Na corocznym festynie o zasięgu wojewódzkim ,,Sójka Mazowiecka" organizowanym od 2007 r., występują artyści sceny krajowej i zagranicznej, prezentowane są tradycyjne potrawy i rękodzielnictwo.

Znakiem rozpoznawczym gminy na skalę Mazowsza i kraju są niewątpliwie produkty regionalne wpisane na listę produktów tradycyjnych: pieróg Sójka Mazowiecka oraz Kozi Ser Twarogowy z Cegłowa, czy chociażby - nagrodzony Laurem Marszałka Województwa Mazowieckiego za 2018 r. - chleb razowy na zakwasie.